Van ye naar you

In Nederland wordt weleens geklaagd over hun als onderwerpsvorm. Maar wist je dat het Engelse you oorspronkelijk ook geen onderwerpsvorm was?
De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Ye en you als meervoudsvorm
In het Middelengels betekende you alleen jullie. Je gebruikte ye als onderwerpsvorm en yow (met varianten als eow, ou en ȝow) voor het lijdend en meewerkend voorwerp:
– Ye knowen me. (Jullie kennen mij.)
– Ic knowe yow. (Ik ken jullie.)
Dat is vergelijkbaar met het Vroegmiddelnederlandse, oorspronkelijke gebruik van ghī (jullie; onderwerp) en ū (jullie; voorwerp):
– Ghī kent mī. (Jullie kennen mij.)
– Ic kenne ū. (Ik ken jullie.)

Van meervoudsvorm naar beleefdheidsvorm
In het Vroegmodern Engels kwamen ye en you ook in gebruik als beleefdheidsvorm. Ze betekenden toen dus niet alleen meer jullie maar ook u. Ook die ontwikkeling heeft ons Nederlands gekend: ghī en ū werden in het latere Middelnederlands ook een beleefdheidsvorm; ze betekenden sindsdien dus zowel jullie als u.

Van beleefdheidsvorm naar universele vorm
Later vond er een nieuwe ontwikkeling plaats: de oorspronkelijke vormen voor het enkelvoud, thou en thee (die dus jij en jou betekenden), werden steeds meer gezien als te informeel en uiteindelijk zelfs onbeleefd. Ook dat is gebeurd met de Nederlandse familie van thou en thee: dū en dī. In plaats van thou en thee kwamen ye en you daarom in gebruik als neutrale vormen: je kon ze zowel gebruiken tegen mensen die wij zouden vousvoyeren als tegen mensen die we zouden tutoyeren. Hetzelfde is gebeurd in onder andere de Brabantse dialecten, waar gij en (j)ou zowel informele vormen als beleefdheidsvormen zijn.

Van ye naar you
Er is nog één ontwikkeling over. You werd oorspronkelijk alleen gebruikt als vorm voor het lijdend en meewerkend voorwerp (net zoals ons jou: je zegt niet jou bent maar jij bent en ik zie jou). Maar in het Vroegmodern Engels begon you ook ye als onderwerpsvorm te vervangen. In plaats van ye are kwam dus you are in gebruik. En dat is vergelijkbaar met de Nederlandse (inmiddels meer dan honderd jaar oude) tendens om hun ook als onderwerpsvorm te gebruiken: hun zijn in plaats van zij zijn. En ja, ook Engelstaligen hebben geklaagd over you, maar dat had geen zin: you heeft ye vervangen.

Tot slot: omdat you zowel op één persoon als op meerdere kan slaan, is er een behoefte ontstaan aan een aparte vorm voor het meervoud. Er zijn allerlei vormen ontstaan; de meestgebruikte zijn you guys, y’all en yous(e). En nu komt het: de meervoudsvorm yous(e) wordt in steden als Philadelphia, New York en Boston tegenwoordig zelfs voor het enkelvoud gebruikt. De geschiedenis herhaalt zich.