Komen behoort tot de groep sterke werkwoorden waar ook nemen, stelen en breken in zitten. Hoe komt het dan dat het komen is en niet kwemen? *KwemanąPhilippa e.a. (2003-2009) stellen dat komen van het Proto-Germaanse *kwemaną komt - dat dus wél een e had. (De ą staat voor de nasale /ɑ̃/ die we ook in... Lees verder →
Zon, soleil en helios: zonnewoorden
Ze heeft een doorsnee van bijna 1,4 miljoen kilometer en onze wereld past er 1,3 miljoen keer in. Ze zet elke seconde 700 miljoen ton waterstof om in helium, produceert zodoende per seconde evenveel energie als honderd miljard atoombommen van een megaton, en doet dat al 4,6 miljard jaar lang onafgebroken. Doordat ze ons precies... Lees verder →
De zeven Nederlandse gedaanten van ‘cadentia’
Sommige woorden zijn meer dan één keer in onze taal terechtgekomen. Ze zijn op verschillende momenten aan dezelfde taal ontleend, soms via een derde taal. Een voorbeeldpaar is zolder en solarium. Beide komen van het Latijnse sōlārium 'dakterras'. Zolder is al in de vroeg-Romeinse tijd aan het gesproken Latijn ontleend en is zo goed ingeburgerd dat... Lees verder →
Komst en basis
Als je broers of zussen hebt, is de kans groot dat je wat van ze weg hebt. Maar hoeveel lijk je op je achter-achter-achternicht? In een lab zullen ze kunnen aantonen dat jullie familie zijn, maar zo op het eerste gezicht zou je het niet zeggen. Hetzelfde geldt voor woorden. Komen, to come en kommen... Lees verder →
De woorden van het gesproken Latijn
De Romaanse talen stammen af van het Latijn, maar niet van de schrijftaal die we kennen van Vergilius, Caesar, Ovidius en Cicero. De talen vinden hun oorsprong in het gesproken Latijn, een verzameling variëteiten van het Latijn die in het Romeinse Rijk gesproken werden. Het literaire Latijn en het gesproken Latijn waren in de periode... Lees verder →
‘Zijn’ in het Romaans: zitten, staan en zijn
De werkwoordsvormen ben, zijn en was lijken in de verste verte niet op elkaar. Hoe dat komt? Het koppelwerkwoord zijn is een mix van drie verschillende werkwoorden. Die vermenging heeft al voor de eerste bronnen plaatsgevonden: in het Germaans. Hier lees je er alles over. Ook in de Romaanse talen zijn de werkwoorden voor 'zijn'... Lees verder →
Emmer: amphora en één-baar gekruist
Het ding dat we een emmer noemen, komt van het Latijnse amphora 'grote kruik'. Het zou nu eigenlijk *ammer hebben geheten, ware het niet dat onze verre voorouders hun fantasie erop hebben losgelaten. Hoe dat zit, vertel ik in dit artikel. Amphora en ampulHet Latijnse ámphora komt van het Oudgriekse ἀμφορεύς (amphoreús), een ingekorte vorm... Lees verder →
Taal aan de wandel 