Sommige samenstellingen van woorden raken zo vergroeid dat er na eeuwen slijtage geen samenstelling meer in te herkennen is. Dat is bijvoorbeeld gebeurd met de Engelse woorden lord en lady. Die stammen namelijk af van de Oudengelse samenstellingen hlāfweard en hlǣfdīġe. Hoe deze twee woorden zijn ontstaan, wat ze oorspronkelijk betekenden en hoe ze in... Lees verder →
Terugkrijgen wat je uitleent
Soms leen je iets uit wat je vervolgens jaren later in onherkenbare staat terugkrijgt. Dat is wat er gebeurt met terugontleningen: woorden die eerst ontleend worden door een andere taal en daar dan later uit terugkomen in de eigen taal. In de tussentijd kunnen ze qua vorm en betekenis heel wat veranderen. Neem het Middelnederlandse... Lees verder →
Veel maren
Maar, but, mais, pero - tegenwoordig hebben deze woorden dezelfde betekenis, maar oorspronkelijk betekenden ze geen van alle maar. In deze blogpost kom je te weten wat hun herkomst is en hoe het is gekomen dat ze maar zijn gaan betekenen. MaarOns eigen woord maar komt van het Middelnederlandse ne ware dat, een constructie die... Lees verder →
Much en mucho
Het Engelse much en het Spaanse mucho lijken veel op elkaar, maar hebben etymologisch niets met elkaar te maken. Dergelijke woorden heten valse cognaten. Echte cognaten hebben dezelfde voorouder. Je kunt ze vergelijken met broers en zussen of neven en nichten, in tegenstelling tot de valse cognaten, die op elkaar lijken zoals er ook mensen... Lees verder →
Van ye naar you
In Nederland wordt weleens geklaagd over hun als onderwerpsvorm. Maar wist je dat het Engelse you oorspronkelijk ook geen onderwerpsvorm was?De tekst gaat verder onder de afbeelding. Ye en you als meervoudsvormIn het Middelengels betekende you alleen jullie. Je gebruikte ye als onderwerpsvorm en yow (met varianten als eow, ou en ȝow) voor het lijdend... Lees verder →
De foute l van could
Soms komt een spelfout terecht in de standaardtaal. Dat is gebeurd met het Engelse could. Oorspronkelijk was de verleden tijd van can l-loos, maar door de associatie met should en would kreeg ook 'could' een stille l. De l van de Middelengelse woorden shoulde en woulde begon in de 15e eeuw te verdwijnen in de... Lees verder →
Island en isle
De Engelse woorden island en isle zijn niet verwant, ondanks hun gelijkenis. Isle komt uit het Oudfrans; island is een Germaans woord en is verwant aan eiland. Dat island nu een s heeft, komt door een spelfout. Het woord isle had een s die niet uitgesproken werd maar werd geschreven om het woord op het... Lees verder →
Hotel, hospitaal en hostel
Hotel, hospitaal en hostel komen alle drie van hetzelfde woord: het Latijnse hospitāle. Ze zijn wel elk langs een andere weg in onze taal beland. Zulke woorden - die dezelfde herkomst hebben maar andere vormen in één en dezelfde taal - heten doubletten. De h van het Latijnse hospitāle was al rond het jaar nul... Lees verder →
My brother liken cattes
'Ik mankeer niets!'- 'Neeee!' roepen sommige mensen dan. 'Het is mij mankeert niets! Iets mankeert áán iemand!'Zulke onderwerpswissels zijn verre van vreemd. Ze komen veel voor in de evolutie van talen. Neem het Engelse to like: tegenwoordig zeg je He likes cats. He is het onderwerp en cats zijn het lijdend voorwerp. In het Middelengels... Lees verder →
Down, duin en dune
Het Engelse woord down is verwant aan ons duin. Het komt van het Oudengelse ofdūne, dat heuvelafwaarts betekende; letterlijk af duin. En dune dan? Dat komt uit het Middelnederlands, mogelijk via het Frans. Een stamboom: De tweeklanken van down en duin komen dus allebei van een lange oe-klank (ū). Ow/ou is de klankwettige uitkomst in... Lees verder →